Zo wordt uw praktijk een lerende organisatie

dinsdag 12 juni 2018
timer 4 min
Een organisatie die blijft leren levert niet alleen betere zorg, het is er ook fijner werken. Hoe wordt jouw praktijk een lerende organisatie? Peter Senge’s model geeft handvatten.

Heb je ook het idee dat sommige van je praktijkgenoten blijven vastzitten in onbehulpzame patronen? Of erger jij je aan een medewerker die niet snapt wat je bedoelde? Stel je voor dat de ene medewerker erop gefocust is om de praktijk te laten groeien om zo efficiëntere zorg aan te kunnen bieden en een andere medewerker heeft het idee om de praktijk zo klein mogelijk te houden om zo persoonlijke zorg te kunnen waarborgen. Hun verschillende mentale modellen hebben bijgedragen tot een tegenstrijdige visie.

 

Het model

Peter Senge geeft met zijn theorie The Fifth Discipline: The Art & Practice of the Learning organization handvatten om daar iets aan te doen. Uitgangspunt van Senge is om het lerende vermogen van je organisatie te vergroten. Immers hoe sneller je in staat bent om te leren, hoe beter je als organisatie kan functioneren, hoe plezieriger het is om er te werken en hoe betere kwaliteit van zorg je kan leveren. Hij identificeert vijf disciplines die je helpen om het lerende vermogen te versterken. Het belangrijkste uitgangspunt voor het begrijpen en toepassen van deze vijf disciplines is te begrijpen dat ze allemaal met elkaar verbonden zijn.

 

In de praktijk 

1.     Een gedeelde visie opbouwen

Wat voor een praktijk willen wij zijn over 3 of 5 jaar, dat beschrijf je in de visie. Het is een haalbaar toekomstbeeld. Wanneer niet iedereen in de praktijk hetzelfde doel nastreeft geeft dit op termijn steeds meer ongemak, dit kan voorkomen worden door regelmatig het toekomstbeeld met elkaar te bespreken.

 

2.     Identificeren van mentale modellen
Mentale modellen zijn de aannames en generalisaties die acties van mensen beïnvloeden. Een voorbeeld van een mentaal model dat in veel organisaties leeft is hiërarchie: ‘Als de dokter het zegt…’ Nieuwe gedeelde normen en waarden kunnen de beperkende krachten van hiërarchie in de praktijk doorbreken, zodat de teamleden gelijkwaardig worden.

 

3.     Persoonlijk meesterschap
Wanneer een medewerker in staat is om proactief en continu te blijven leren en de ruimte krijgt om te werken aan resultaten die voor haarzelf belangrijk zijn, voelt zij zich meer verbonden en verantwoordelijk voor de ontwikkelingen in de praktijk. Door dat gevoel van verantwoordelijkheid zoekt de medewerker naar meer duurzame oplossingen.

 

4.     Teamleren
Goed teamwerk leidt tot resultaten die individuen alleen niet hadden kunnen realiseren en de individuen in een team leren meer en sneller in een team dan alleen. Belangrijk voor teamleren is dat individuen bereid zijn hun mentale modellen tijdelijk aan de kant te zetten en hun manier van denken te laten beïnvloeden door teamleden. Daarbij hebben de leidinggevenden in het team een voorbeeldrol.

 

5.     Denken in systemen
Gun jezelf het perspectief van het geheel. Benader jouw organisatie als één organisme in plaats van het op te hakken in kleine afzonderlijke onderdelen. Zoals Senge zelf beschrijft: ‘als je een olifant opdeelt in twee stukken heb je geen twee kleine olifanten.’ Bijvoorbeeld: de prestaties van het ICT-systeem hebben invloed op de productiviteit van de assistentes.

 

Aan de slag

1.     Organiseer een sessie waarin je met collega's verkent wat jullie toekomstbeeld is. Wat zie je als belangrijke ontwikkelingen in de gezondheidszorg en welke rol willen jullie daarin spelen?

2.     Kies een thema uit dat speelt en laat eens iemand in kaart brengen wat er leeft aan aannames binnen de organisatie. Bijvoorbeeld "ICT is altijd een probleem" of "Ik kan niet omgaan met computers". Kijk daarna met elkaar of er ruimte is voor nieuwe aannames, bijvoorbeeld: "ICT helpt ons onze doelen bereiken."

3.     Daag medewerkers uit om zelf aan hun lerende vermogen te werken, bijvoorbeeld door een persoonlijk opleidingsbudget te mogen besteden binnen het kader van de visie.

4.     Maak tijd en ruimte om gezamenlijk te leren. Zorg voor bijeenkomsten waar je niet alleen bespreekt wat je doet maar ook hoe je het doet.

5.     Beschrijf voor jezelf eens je organisatie als een lichaam met verschillende organen. Waar zit het hart, wat zijn de zenuwbanen?

 

 

Linda Tolsma, beleidsadviseur en praktijkmanager huisartsenzorg, linkedin.com/in/lindatolsma

Guido Verboom, community- en organisatieadviseur, linkedin.com/in/guidoverboom

 

 

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Zo wordt uw praktijk een lerende organisatie

Meer artikelen met dit thema

Victor Mion One Minute Coaching
mic_external_onInterview

One Minute Coaching van Victor Mion: ‘Ga coachen in plaats van helpen'

9 dec om 13:54 uurtimer5 min

Victor Mion heeft een achtergrond als coach van toptennissers in de jaren ‘90. Tegenwoordig vertaalt hij zijn…

Lees verder »
person_outlineBlog

Hoogste tijd voor verandering en erkenning: in de eerste lijn en de hele fysiotherapie

15 nov om 10:15 uurtimer5 min

Eerlijke beloning voor eerstelijnswerkers in de fysiotherapie is al jaren een punt van discussie. De tarieven…

Lees verder »
Foto: Shutterstock.
flash_onNieuws

Lunchwebinar MO Actueel: ‘Handhaving op de wet DBA. Wat betekent dat voor praktijkhouders, praktijkmanagers en zelfstandigen?'

8 nov om 10:32 uurtimer3 min

Tijdens het lunchwebinar MO Actueel op 26 november staat de vraag centraal: ‘Handhaving op de…

Lees verder »
mic_external_onInterview

Praktijkhouder Alexander Tolmeijer pleit voor aanpassing van de Wet VBAR: ‘Zzp’ers zijn de olie van de mondzorg’

23 okt om 13:45 uurtimer6 min

Alexander Tolmeijer, tandarts-praktijkhouder, jurist en directeur van adviesbureau Dentiva, voorziet onrust als…

Lees verder »

Schijnzelfstandigheid in de zorg: zo bereid je je voor

23 okt om 13:15 uurtimer4 min

In deze blog hebben we het over schijnzelfstandigheid in de zorg. Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst…

Lees verder »
‘De dokter en de vakgroep’ van Paul Wormer
person_outlineBlog

'De dokter en de vakgroep' van Paul Wormer: 'Elke regel bevat wijsheid die hij door ervaring heeft verworven'

16 okt om 11:15 uurtimer5 min

De solist is bijna uitgestorven. Samenwerken met collegae is nu de norm. Bijna in alle vakken in de zorg. Of je…

Lees verder »
Tandarts Noemi Romero en haar team - Monique Brunt i.s.m. Laurea Socials
mic_external_onInterview

Tandartspraktijk Romero heeft alle disciplines in huis: ‘Als ondernemer moet je verder denken’

4 okt om 11:30 uurtimer5 min

Noemi Romero-Torrijos is de drijvende kracht achter Tandartspraktijk Romero in Honselersdijk…

Lees verder »
mic_external_onInterview

Erik van Dam (VvAA) over de handhaving op ‘schijnzelfstandigheid’: ‘Kun je straks nog als zzp'er in de zorg werken? Dat lijkt heel beperkt’

20 sep om 11:30 uurtimer6 min

De Belastingdienst gaat weer serieus handhaven op schijnzelfstandigheid en de bestaande modelovereenkomsten…

Lees verder »