Oud-huisarts biedt zich aan als tester corona-vaccin

Op allerlei manieren is de wereld een dorp geworden, waar we elkaar nodig hebben. Wat leren we van de landen waar het virus heeft gewoed? Het is met zeer strenge maatregelen onder controle te houden, blijkt in China, Zuid-Korea en Hongkong. Maar tegelijkertijd ontsnapt het over heel de wereld, omdat het extreem besmettelijk blijkt te zijn voor mensen onderling. En wat kunnen we ertegen doen?

In Wuhan zijn wel 200 mogelijke medicaties getest, maar daar horen we nog niets van. Tegelijkertijd zijn er in China tienduizenden mensen die het virus hebben doorgemaakt, klinisch of subklinisch. Nu zijn ze immuun geworden. Hoe weet men of iemand immuniteit heeft ontwikkeld? Bij andere virale infecties meten we dan ‘de antistoftiter’. Ook bij Covid-19-virus zal er zo iets moeten komen, om te bepalen of men weerstand heeft. Mensen met weerstand zijn overal inzetbaar en hoeven niet meer bang te zijn.

Passieve en actieve immunisatie

Ook kunnen mensen met een goede anti-Covid-19-titer bloed geven, waaruit antiserum kan worden gemaakt. Dat serum kan gegeven worden aan mensen op de I.C., waardoor mogelijk de overlevingskans verbetert. Dat noemen we ook wel passieve immunisatie. Zoals we dat zien bij pasgeborenen, waarvan de moeder een infectie heeft doorgemaakt. Maar door zelf de virusinfectie door te maken ontwikkelt zich de beste immuniteit, de zogenaamde actieve immunisatie. Een proces dat bij kinderen en jeugdigen over het algemeen heel snel verloopt.

Bij het ouder worden wordt echter ons immunologisch systeem trager. Ouderen produceren tegen de meeste ziekten afweer vanuit de geheugencellen, die zich een oude doorgemaakte vergelijkbare ziekte herinneren. Maar corona-infecties hebben nog nauwelijks gecirculeerd en daardoor zijn ouderen dus blootgesteld aan een nieuw virus, hebben ze een veel tragere afweerrespons en vaak al onderliggend lijden.

1796: het pokkenvaccin

Wat is een betere oplossing?  Immuniteit is ook te bereiken door vaccinatie, dat ook een vorm is van actieve immunisatie. In 1796 ontdekte de Britse arts Edward Jenner dat melkmeisjes nooit de pokken kregen. Door contact met de koepokken werden zij beschermd tegen de zeer gevaarlijke menselijke pokken. Vervolgens introduceerde hij de methode om via besmetting of vaccinatie met koepokken (vacca is koe in het latijn) mensen immuun te maken tegen pokken. De ingeënte persoon kreeg een blaasje op de huid en werd korte tijd ziek, maar was daarna immuun.

Op 16 maart zijn de eerste proefpersonen ingeënt tegen Covid-19 in Seattle. 45 mensen stellen zich beschikbaar om diverse doseringen van het vaccin uit te proberen (zie: ‘Experimental COVID-19 Vaccine Test Begins as U.S. Volunteer Receives First Shot)

Vaccin-tester biedt zich aan

Natuurlijk is deze run op een vaccin aan de gang op tientallen plaatsen in de wereld. Na de ontwikkeling van een mogelijk vaccin volgt de testfase, meestal eerst op proefdieren, maar nu even niet. Bij welke dosering ontstaat er welke antistof-titer? En welke titer moet je nastreven voor volledige immuniteit? Is het werkzaam? Als je dat weet, kan je de proef groter uitrollen en enkele honderden mensen vaccineren in een bedreigd gebied. Normaal zijn dat gezonde jonge proefpersonen, zonder ander lijden. Dan volgt weer een periode van studie en beoordeling door de FDA en de EMA, waarna het vaccin op de markt mag komen en de kosten door de ziektekostenverzekering worden vergoed.

De lange periode van testen op veiligheid kunnen we nu beter overslaan nu ouderen en mensen met onderliggend lijden weken op de I.C. liggen en vaker overlijden dan jongeren. Als je hen vraagt om proefpersoon te zijn, zelfs voor eigen kosten, zullen vele 70-plussers dat graag doen. Hierbij solliciteer ik er alvast naar.

Geschreven door: Thieu Heijltjes, oud-huisarts

Foto: De Britse arts Edward Jenner ontdekte het pokkenvaccin in 1796