Succesfactoren regionale samenwerking in de zorg

Succesfactor 1: Bepaal de gemeenschappelijke deler

Of het nu gaat om het bieden van de beste patiëntenzorg of het ontwikkelen van nieuwe behandelmethoden; samenwerking tussen verschillende zorgverleners en disciplines is essentieel en kan helpen de zorg toegankelijker en efficiënter te maken. Daar zijn de meeste zorgverleners het over eens. Nu is de hamvraag, hoe pak je het aan? Als voorbeeld nemen we toegankelijkheid als gemeenschappelijke deler.

Met toegankelijkheid als doel, is het belangrijk om de patiënt centraal te stellen. Welke wensen en behoeften heeft jouw patiënt? Wat is er nodig om deze behoeften te bedienen en kan jouw zorgorganisatie hier zelf in voorzien? Een efficiënt behandeltraject levert immers veel voordelen op voor je patiënt, maar ook voor jou als zorgverlener. De patiënt kan sneller en effectiever behandeld worden en wordt niet meer ‘van het kastje naar de muur gestuurd’; als zorgverlener kun je tijdsefficiënter werken en draag je bij aan het hooghouden van de kwaliteit in de zorg. Door dit steeds in gedachten te houden, heb je een belangrijk uitgangspunt om met alle betrokken partijen aan de slag te gaan.

Succesfactor 2: De strategie moet duidelijk zijn

Een samenwerking werkt alleen als voor alle betrokken partijen de strategie duidelijk is. Wat is de koers? Waar willen we naartoe? De route en hoofdlijnen moeten voor iedereen helder zijn. Met een heldere strategie, weet elke betrokkene waarom bepaalde keuzes en beslissingen genomen worden. Pas als dit goed staat, weet je wie je allemaal nodig hebt om het voor elkaar te krijgen. Vergeet hierbij ook zeker niet het verdienmodel voor alle betrokken partijen. Laten we eerlijk zijn, we willen allemaal het beste voor de patiënt, maar je wilt er financieel niet op inleveren. Houd er dus rekening mee dat jouw samenwerkingspartners datzelfde ervaren. Veel samenwerkingen bloeden namelijk ook dood, als de bodem van de subsidiepot is bereikt. Het samenwerkingsverband kan dus alleen maar slagen als de doelstellingen ook terugkomen in de strategische- en jaarplannen van de individuele organisaties. Organisaties moeten niet alleen participeren in de regionale samenwerking, maar ook de concrete vertaalslag maken naar de eigen strategische koers en jaardoelen.

Succesfactor 3: Leg de verschillende belangen bloot

De maatschappelijke behoefte en de gemeenschappelijke deler die tot een regionaal samenwerkingsverband leiden, liggen niet altijd in lijn met de verschillende organisatiebelangenen. Betrokken partijen kunnen tegenstrijdige belangen hebben. Het is dus heel erg belangrijk om in een vroeg stadium vast te stellen wat de verschillende belangen zijn, want ook al kan een betrokken partij zich vinden in de gedeelde deler en de gekozen strategie, kan het bij het uitvoeren toch tot onenigheid leiden als dit niet helder is. Dit kun je bijvoorbeeld terugzien in samenwerkingsverbanden waarin op bestuurlijk/beleidsmatig niveau steeds opnieuw allerlei vragen worden gesteld, er geen duidelijke doelen geformuleerd worden, acties uitgezet worden of er eindeloos gediscussieerd wordt over budgetten.

Succesfactor 4: Maak een goede rolverdeling

We hoeven er niet om te liegen: sterke en zwakke punten hebben we allemaal. De kunst zit hem juist in elkaars sterke punten signaleren en goed benutten. Een belangrijke stap naar een goed samenwerkingsverband is dus de sterke en zwakke punten van alle betrokken partijen helder voor ogen te hebben. Wat gaat er goed en wat zou beter kunnen? Missen jullie ergens kennis of mankracht waardoor jouw patiënt niet effectief genoeg behandeld kan worden? Welke regels en processen werken omslachtig of vertragend? Door dit eerst helder intern met alle betrokkenen in kaart te brengen, weet je ook wat er nodig is aan mankracht binnen het samenwerkingsverband om het te laten slagen. Hierdoor ontstaat er een projectteam waarbij iedereen elkaar aanvult, niet alleen vakinhoudelijk, maar ook om bijvoorbeeld contacten te leggen met andere zorgverleners, gemeenten of bedrijven die een rol kunnen vervullen in het regionale samenwerkingsverband. Je hebt in een projectteam in elk geval een gezonde combinatie van denkers en doeners nodig, anders blijf je in cirkels draaien.

Succesfactor 5: Zorg voor gelijkwaardigheid

In regionale samenwerkingen participeren vaak partijen die niet gelijk zijn in kennis, kunde en financiële draagkracht. Uiteindelijk komt altijd de vraag op tafel: ‘Wie betaalt wat?’ Het gevaar is hierbij dat vervolgens ‘wie betaalt, bepaalt’ het leidende principe wordt. Een heel gevaarlijk fenomeen als je een gelijkwaardige samenwerking wilt bereiken. Daarnaast is een veelgenoemde valkuil dat door de veelheid van samenwerkingspartijen, besluiten niet effectief en snel genomen worden. Zorg dus dat de rolverdeling uit de vorige succesfactor staat als een huis en iedereen daar de vrijheid en verantwoordelijkheid krijgt om zich te ontfermen over zijn onderdeel binnen de geschetste kaders. Zoek daarom bij een regionale samenwerking ook aansluiting met het bedrijfsleven. Het bedrijfsleven kan slag- en innovatiekracht leveren, maar hebben ook andere inzichten en kunnen innovatieve oplossingen aanreiken. Neem ook zorgverzekeraars en gemeenten mee in de samenwerking. Zorgverzekeraars en gemeenten kunnen initiatieven financieel ondersteunen. Let alleen hierbij heel erg op dat ze niet de regie uit handen nemen, maar echt faciliterend werken in het voorzien van kennis en financiële middelen.

Over Zorgpromotor

ZorgPromotor is een gespecialiseerd communicatiebureau in de zorg. Wij denken graag op elk niveau mee over het beschikbaar en toegankelijk houden van de zorg. Communicatie en verbinding speelt hierin een essentiële rol. Zowel op strategisch, beleidsmatig niveau als bij uitvoerende aspecten is ZorgPromotor de communicatiepartner in de zorg.