Bergbeklimmer Katja Staartjes: 'Als leider ben je onderdeel van het team'

dinsdag 28 februari 2017
timer 4 min
“Als leider ben je onderdeel van het team”

Teamwork op Dhaulagiri. Tenten opzetten op Camp 3 (7150 meter) (Foto: Katja Staartjes)

Als bergbeklimmer en expeditieleider stond Katja Staartjes fysiek en mentaal voor vele moeilijke opgaven. Hierdoor leerde zij belangrijke lessen op het gebied van leiderschap, teamgeest en omgaan met tegenslagen. Lessen die allemaal te vertalen zijn naar de eerstelijnszorgpraktijk.

Wat is onmisbaar voor een goede samenwerking in een team?

'Het is cruciaal om een gemeenschappelijk doel te hebben en het commitment om hier allen voor te gaan. Dat betekent dat dit gezamenlijke doel voorop moet staan, boven ieders persoonlijke doel, en dus moet je je ego opzij kunnen zetten als dat nodig is. Dat geldt tijdens een expeditie natuurlijk in extreme vorm, maar ook voor een team binnen een organisatie. Daarna is het van belang dat je dat doel niet meer uit het oog verliest. Als je als team of als teamlid de focus niet kunt houden, gaat het zeker niet lukken.  Verder denk ik dat onderling vertrouwen onmisbaar is bij goede samenwerking.'

Hoe creëer je zo’n team?

'Eerst moet je keuzes maken. Je kan je simpelweg niet op alles tegelijk richten. Daarnaast moet iedereen in het team bereid zijn om elkaar te helpen. Ik ben ervan overtuigd dat het goed is om personen met verschillende eigenschappen en kwaliteiten in een team te hebben. Dezelfde karakters gaan vroeg of laat botsen waar verschillende karakters elkaar juist gaan aanvullen. Zo ben ik een perfectionist met aandacht voor details. Dat heeft voordelen, maar ook nadelen. Ik kijk soms teveel terug in plaats van vooruit, zeker als iets niet helemaal goed gaat. Dat is voor de sfeer niet altijd bevorderlijk. Het is dan fijn als iemand humor kan inbrengen en daarmee relativeert. Mijn man, met wie ik praktisch altijd samen klim, is daar goed in. Juist omdat we zo verschillend zijn, vormen we samen een sterk duo.'

'Ook is het van belang dat het team met tegenslag kan omgaan. Dat begint bij het accepteren van de situatie en vervolgens kijken naar hoe hier het beste mee om te gaan. Je moet dan over veerkracht en flexibiliteit beschikken. Juist bij tegenwind word je geconfronteerd met je intrinsieke motivatie. Als die echt ontbreekt, is het de vraag of je niet beter kunt stoppen met de beklimming. In een expeditie is die keuze misschien wat sneller gemaakt: dan gaat diegene terug of blijft achter in het basiskamp. In een organisatie doe je dat minder snel want je leeft minder op het scherpst van de snede en je moddert vaak nog even aan in de hoop dat het vanzelf goed komt. Maar eigenlijk moet je ook daar in actie komen, oftewel: een en ander bespreekbaar maken. Als dat niet helpt, dan zal je diegene uiteindelijk moeten vervangen.'

Hoe belangrijk is de leider van een team?

'Laat ik als eerste zeggen dat iedereen in het team belangrijk is, ieder vanuit de eigen rol. Dus ook de ondersteuners, die meestal niet de credits krijgen. De leider houdt wel altijd de eindverantwoordelijkheid, ook in een expeditie, maar dat betekent niet dat diegene ook altijd de leiding heeft of het voortouw neemt. Dat kan per situatie verschillen en hangt af van expertise en eigenschappen van de individuele teamleden. Dit kan natuurlijk ook gelden binnen een organisatie.' 

Ben jij een natuurlijk leider?

'Nee, dat geloof ik niet. Ik heb wel veel managementervaring opgedaan in zowel kleine als grote organisaties en ben een regelaar, maar een echte leider? Ik heb me in mijn persoonlijke leiderschap ontwikkeld door het bergbeklimmen maar ik ben van nature in een groep niet erg dominant en ben meestal niet de koersbepaler. Doordat ik deel heb genomen aan een paar expedities waarbij de teamgeest niet optimaal was, ben ik een en ander zelf gaan opzetten. Met de ervaring van de eerdere expedities durfde ik dat aan. Gaandeweg ontwikkelde ik mijn leiderschap.'

Wat is het belangrijkste dat de bergen jou hebben geleerd?

'Ik heb mezelf leren kennen in de bergen: mijn valkuilen en mijn grenzen. Je leeft continu op het scherpst van de snede en dat maakt een expeditie tot het leven in een notendop. Ik kan afstand nemen in de bergen want je hebt er letterlijk en figuurlijk overzicht. Je bent intens verbonden met jezelf en elkaar. Dat maakt me gelukkig.'

Dag van de Praktijkmanager

Op 11 mei 2017 geeft Katja Staartjes tijdens de Dag van de Praktijkmanager een inspirerende sessie over hoe je samen aan de top komt. Met indrukwekkende beelden word je meegenomen naar de hoogste bergtoppen ter wereld. Aan de hand van een sprekend voorbeeld leer je alles over samenwerking, omgaan met tegenslagen en het leveren van een topprestatie.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

Bob van Ravensberg - Foto: Fysiovakbond FDV
mic_external_onInterview

Bob van Ravensberg (Fysiovakbond FDV): ‘Elke dag stoppen tien fysiotherapeuten, maar de politiek grijpt niet in’

3 jul om 12:30 uurtimer6 min

Fysiotherapeuten verlaten in groten getale het vak vanwege lage tarieven en een te hoge…

Lees verder »
Foto Shutterstock
all_inclusiveAchtergrondartikel

Hikos helpt patiënten door de ‘medische doolhof’: Een extra paar ogen op afstand

30 jun om 12:30 uurtimer5 min

Bij het online platform Hikos kunnen patiënten via beeldbellen overleggen met een specialist…

Lees verder »
Laura Bas (Foto: Jitske Seckel)
all_inclusiveAchtergrondartikel

Laura Bas over vier generaties op de werkvloer: ‘Zoek de verbinding in plaats van de verschillen’

23 jun om 09:00 uurtimer4 min

Generatie Z-expert Laura Bas gaf tijdens de Dag van de Praktijkmanager op 12 juni een inspirerende keynote over…

Lees verder »

Zorgen over lagere tarieven? Zes tips voor de tandartspraktijk

18 jun om 16:00 uurtimer5 min

De huisartsen overkwam het al. Terwijl zij dachten (of hoopten) dat nieuwe tarieven het hardere werken en…

Lees verder »
Nora Ennahachi - Foto: eigen foto
all_inclusiveAchtergrondartikel

Nora Ennahachi bij de PM Dag: ‘Begin bij authentiek leiderschap, ontwikkel je en maak je onmisbaar’

17 jun om 16:00 uurtimer5 min

Tijdens een boeiende masterclass deelde Nora Ennahachi, operationeel directeur van MyDent en oprichter van Dent…

Lees verder »
Erik van Dam: VvAA
mic_external_onInterview

Erik van Dam (VvAA) over nieuwe zzp-wetten: ‘De wetsvoorstellen gaan alweer op de lange baan’

16 jun om 16:30 uurtimer5 min

De val van het kabinet-Schoof begin juni maakt de inwerkingtreding van nieuwe zzp-wetgeving…

Lees verder »
Foto: Jitske Seckel
flash_onNieuws

Eerste impressie van de Dag van de Praktijkmanager (2025): ‘Zorg dat je impact als leider duurzaam is’

13 jun om 11:30 uurtimer6 min

De Dag van de Praktijkmanager heeft dit jaar als thema ‘het leukste vak ter wereld’. Dagvoorzitter Charlotte…

Lees verder »
Michel Fortman VvAA
mic_external_onInterview

Michel Fortman (VvAA) tijdens de PM Dag: ‘Ziekteverzuim neemt toe, vooral door mentale druk’

6 jun om 14:30 uurtimer5 min

Michel Fortman, senior verzuimadviseur bij VvAA, ziet het ziekteverzuim in de eerstelijnszorg…

Lees verder »