SER: groeiende zorgvraag vergt in 2040 twee miljoen zorgverleners

In de komende decennia neemt de vraag naar zorg snel toe. Mensen leven langer en vragen meer zorg. De Sociaal-Economsiche Raad schat dat in 2040 ongeveer twee miljoen zorgmedewerkers nodig zijn, in plaats van de huidige 1,4 miljoen. SER-voorzitter Mariëtte Hamer zegt bij de NOS dat de coronacrisis laat zien dat er een groot tekort aan zorgverleners aankomt (‘ SER slaat alarm: groot personeelstekort in de zorg dreigt ’)

Afbeelding: Impact van de vergrijzing ('Zorg voor de toekomst', p. 11)

Kansen door crisis

Tegelijk biedt deze crisis ook kansen: aangezien veel mensen de komende tijd mogelijk hun baan verliezen, zijn zij potentiële herintreders. Volgens de SER is de gewenste groei van het aantal zorgmedewerkers gezien de vergrijzende bevolking waarschijnlijk niet haalbaar. Goede en toegankelijke zorg vraagt daarom ook een goede organisatie van de zorg, de juiste zorg op de juiste plek en het beschikbaar zijn van de juiste informatie.  

Meer autonomie

De eerste conclusie die de SER trekt, is dat mensen in de zorg met passie werken, maar weinig autonomie hebben. Ze hebben te maken met een hoge werkdruk, veel regels en weinig waardering. Dat leidt tot weinig tijd voor patiënten, inefficiënt werk, minder tevredenheid en een hoge uitstroom van werkenden. 'Wanneer zorgverleners meer ruimte krijgen voor zorg voor patiënten kan dit helpen om de arbeidstevredenheid te verhogen. Zorgprofessionals hebben meer autonomie nodig, meer tijd voor cliënten en collega’s, en waardering voor hun werk.'  

Preventie buiten de zorg

De tweede conclusie is inzet op preventie. 'Door preventie leven we langer gezond. Preventie kan uitgaven in de zorg voorkomen. Dat is een zaak van lange adem. Komende kabinetten zullen consistent en langdurig moeten inzetten op preventie, met een structurele financiering en langetermijnvisie.' Preventie buiten de zorg is hierbij van belang: op het werk, in de wijk, op school, in het welzijnsbeleid, bij de ruimtelijke inrichting en jongerenbeleid. Dat alles vergt samenwerking met het bedrijfsleven.  

Verzekerde pakket vergt onderhoud

Ten derde is voortdurend actief beheer van het verzekerde pakket nodig. Er moet worden gekeken naar wat zinnige zorg is: welke zorg kan erin blijven, welke toegevoegd en welke zorg kan eruit. Ook moet gekeken worden of de zorg die in het pakket zit, gepast wordt gebruikt.  

Digitale innovaties

Digitale innovaties op de werkvloer en achter de schermen van de zorg kunnen veel opleveren, is de vierde conclusie van de SER. 'Winst in de vorm van betere en tijdige zorg voor patiënten, minder fouten door betere informatieoverdracht, en minder administratieve regeldruk voor zorgverleners.' Voorwaarden hiervoor zijn dat ICT-systemen goed werken en dat technologische innovaties tot stand komen in samenwerking tussen ondernemers, zorgaanbieders, zorgverleners en patiënten. Het elektronisch patiëntendossier, na zoveel jaren discussie, moet er snel komen, waarbij toezicht en sturing door de overheid nodig zijn.  

Langetermijnvisie noodzakelijk

De SER concludeert dat langdurige inzet van alle partijen nodig is om het zorgstelsel op langere termijn houdbaar te maken. Speciale aandacht verdienen de ouderenzorg en de jeugdzorg. De raad roept op tot een langetermijnvisie van het kabinet, waarbij de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de regierol van de overheid centraal staan. Daarbij zullen alle partijen moeten samenwerken om de arbeidsmarkt voor de zorg te verbeteren en de zorg anders te organiseren.

Links: 

• SER,  SER-verkenning Zorg voor de toekomst;
• NOS,  SER slaat alarm: groot personeelstekort in de zorg dreigt

Wilt u ook op de hoogte blijven van Medisch Ondernemen? Schrijf u hier in voor onze nieuwsbrieven Eerstelijn en Mondzorg.