‘Verbindend communiceren’ tijdens online Dag van de Praktijkmanager
Dagvoorzitter Charlotte van den Wall Bake heet de deelnemers welkom en geeft uitleg over het programma en de interactieve congrestool. Hiermee kunnen deelnemers net als in een live congres inleidingen en workshops volgen, daarbij via de video en de chat vragen stellen. Ook kunnen de bezoekers netwerken door via de video direct met elkaar kennis te maken. Bovendien kunnen ze presentaties bezoeken van alle partners.
Van den Wall Bake nodigt iedereen uit alvast ideeën in te sturen voor de editie van 2021 die hopelijk weer live kan. Binnenkort, op 24 september, vindt eerst nog deel 2 van deze online editie van ‘Dag(en) van de Praktijkmanager’ plaats. Lees hier het programma en meld je aan>>
‘Geweldloze communicatie’
Charlotte geeft aansluitend zelf een interactieve workshop over ‘Geweldloze communicatie’, een vorm van verbindende communicatie die door Marshall Rosenberg is ontwikkeld. Ze benadrukt dat ze Nederlandse vertaling van de term ‘No-violent communication’ lastig vindt, aangezien het communicatie model niet veel met geweld heeft te maken.
‘Empathie is de rode draad, als je in verbinding met jezelf en anderen wilt komen. Rosenberg liet zich bij zijn model inspireren door mensen de psycholoog Carl Rogers, Martin Luther King, Gandhi. Uitgangspunt is dat je zelf verantwoordelijkheid kunt nemen voor hoe jij wilt dat er gecommuniceerd wordt. Wat kun je anders doen en hoe kun je die manier van communiceren overdragen aan je team? Met deze aanpak kun je de sfeer in de praktijk aanzienlijk verbeteren, zodat mensen beter functioneren, gelukkiger zijn, waardoor de hele praktijk ook beter functioneert.’
‘Sandwich- en 4G-model’
Charlotte begint haar betoog over verbindende communicatie door te verwijzen andere bekende model als het ‘sandwichmodel’, dat ze nogal kunstmatig noemt. Daarnaast is er het 4G-model dat uitgaat van de opeenvolging van waarneming, het expliciteren van gevoelens en het formuleren van de gewenste gevolgen. Ze gaat dan in op enkele uitgangspunten voor geweldloze communicatie: kijk niet vooringenomen, maar bekijk de feiten.
‘Wil je respectvol en empathisch verbinding kunnen maken met de ander, dan moet je ook een goede verbinding hebben met je zelf, met je eigen gevoel. Voor gelijkwaardige communicatie zijn zelfempathie en empathisch luisteren het uitgangspunt. Zelfempathie betekent ook dat je je eigen gevoelens en behoeften niet ingeslikt. Luisteren naar wat jij wil. Cijfer jezelf niet weg.’
‘Omgaan met feedback’
Van den Wall Bake schetst ook hoe je goed met feedback om kunt gaan. Ze geeft hiervoor vijf tips:
- Neem het niet persoonlijk.
- Incasseer de feedback, laat zien dat je die ander hebt gehoord.
- Toon empathie: ik hoor dat het frustrerend is als ik dezelfde fout maak.
- Stel vragen: Als je je open stelt, dan is vaak al de helft van het probleem van de baan.
- Zoek samen naar een oplossing.
‘Jackhals en giraffe’
Charlotte wijst op de symbolische ‘jackhals’ en ‘giraffe’, de twee diertypen die Rosenberg gebruikt om de verschillen in communicatie duidelijk te maken:
- De jackhals wil gelijk krijgen, oordeelt, maakt verwijten en legt eventuele problemen bij de ander neer: jij maakt de fouten.
- De giraffe maakt verbinding, incasseert, is empathisch. ‘Als je die manier van communiceren inzet naar een jackhals, draait hij uiteindelijk bij. De giraffe hoort tussen de regels door wat de behoefte is van de ander. Wees een giraffe: wees empathisch, pik signalen op en spreek je eerlijk uit.’
‘Communiceer in stappen’
Ze vat samen uit hoe ‘verbindend communiceren’ werkt: maak de analyse, bereid je voor en voer het gesprek in stapjes.
- Neem waar zonder oordeel.
- Geef uiting aan je gevoel.
- Communiceer je behoefte.
- Doe een concreet verzoek aan de ander.
Charlotte vindt dat de praktijkmanager zelf het goede voorbeeld kan geven. Ook kan ze ervoor pleiten als team een cursus te volgen: ‘Verbindende communicatie doe je in de dialoog met de ander. Als de praktijk dit met zijn allen doet, dan komt er een attitude verandering. Sommige medewerkers hebben jackhalzerig gedrag: kracht zit juist in de bewustwording van het team. Draag het als team uit.’
Samenvatting
- Feedback is belangrijk,
- Verbindend communiceren is prettiger en meer constructief,
- Geweldloos communiceren gaat over: voorbereiden, luisteren, niet oordelen en wel aanspreken.
- Zoek de balans tussen: jezelf uiten, zelfempathie en empathisch luisteren.
- Wees een giraffe bij het geven en ontvangen van feedback.
Lees hier het interview met Charlotte van den Wall Bake in het digitale magazine van juni: ‘Geweldloze communicatie’ leidt tot verbinding én ontspanning.
Meer informatie en aanmelden voor 24 september: Dag van de Praktijkmanager (deel 2)
Binnenkort plaatsen we een replay van dit webinar op de site van de ‘Dag(en) van de Praktijkmanager’. Op 24 september, vindt deel 2 van deze online editie van ‘Dag(en) van de Praktijkmanager’ plaats. Lees hier het hele programma en meld je aan >>

Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Eerste impressie van de Dag van de Praktijkmanager (2025): ‘Zorg dat je impact als leider duurzaam is en maak jezelf onmisbaar’
13 jun om 11:21 uur 6 minDe Dag van de Praktijkmanager heeft dit jaar als thema ‘het leukste vak ter wereld’. Dagvoorzitter Charlotte…
Michel Fortman (VvAA) tijdens de PM Dag: ‘Ziekteverzuim neemt toe, vooral door mentale druk’
6 jun om 14:30 uur 5 minMichel Fortman, senior verzuimadviseur bij VvAA, ziet het ziekteverzuim in de eerstelijnszorg…
Pieter Schram (Edin Dental Academy): ‘Investeer in je medewerkers, dan groeit je praktijk mee’
20 mei om 09:00 uur 5 minIn een tijd waarin goed personeel schaars is en patiënten mondiger worden, is één boodschap bij uitstek urgent…
Victor Mion, keynote bij de PM Dag: ‘Iedereen kan leren coachen’
14 mei om 10:00 uur 5 minDe moderne praktijkmanager loopt het risico zichzelf in de weg te zitten, stelt Victor Mion.…
Actueel-lunchwebinar met Hanin Saad en Eva Izeboud: ‘Van werkdruk naar werkgeluk’
12 mei om 14:00 uur 5 minHoe houd je je team gemotiveerd, voorkom je uitval en zorg je voor rust en structuur in de hectiek van alledag…
Lunchwebinar ‘Actueel’: Praktische handvatten voor werkgeluk en verzuimpreventie
29 apr om 09:30 uur 3 minDe nieuwe editie van het lunchwebinar Actueel, speciaal voor praktijkhouders én praktijkmanagers, vindt plaats…
Het Goede Gesprek: ‘Boeien en binden lukt alleen door een combinatie van methoden’
14 apr om 10:00 uur 3 minDe eerste editie van het Goede Gesprek op 9 april voor praktijkmanagers in de mondzorg liet zien hoe divers de…
Psychosociale arbeidsbelasting in je praktijk: Hoe voorkom je uitval?
10 apr om 11:00 uur 4 minHuisartsenpraktijken, tandarts- en orthodontiepraktijken hebben te maken met een toenemende werkdruk,…
Reactie toevoegen