Een gezamenlijk beeld hebben van de gezondheidssituatie en opgave in de regio is belangrijk, zodat zorgpartijen afspraken kunnen maken over samenwerking op regionaal niveau. Hoe staat het met de regiobeelden? Christel van Zijp en Linda Blokzijl, onderzoekers bij adviesbureau Berenschot, onderzochten dat in opdracht van VWS. Zij concluderen dat regiobeelden op diverse niveaus en met verschillende partijen gerealiseerd worden. ‘Begin daar waar de energie zit, dan kom je samen een stap verder.’
Berenschot onderzocht regiobeelden: ‘Besef groeit dat meer samenwerking nodig is’
woensdag 30 september 2020
5 min
Samenwerken in de eerste lijn is niet langer vanzelfsprekend. Op regionaal niveau werken zorgpartijen en zorgaanbieders steeds meer samen om de zorg zo goed mogelijk te organiseren. Een eerste stap is een helder beeld van de regio. Welke zorg heeft een regio in de toekomst nodig en hoe kunnen partijen daarop anticiperen met elkaar?
De regiobeelden bieden een onderbouwd inzicht in de belangrijkste uitdagingen, waarna de betrokken partijen samen afspraken kunnen maken over de lijnen en domeinen heen.
Feitelijk beeld
Christel van Zijp en Linda Blokzijl hebben in hun onderzoek op een rij gezet wat er nu gebeurt op het vlak van de regiobeelden. ‘We hebben gekeken naar de stand van het land. Het is de eerste keer dat dit is gebeurd, op een waardenvrije manier. Wat gebeurt er feitelijk en wat niet, en met wie? Daar hebben we nu op nationaal niveau een beeld van. Dat is een belangrijke meerwaarde van ons onderzoek’, aldus Van Zijp. ‘De regiobeelden verschillen onderling. Het maakt uit of je een regiobeeld op wijk, gemeentelijk of regionaal niveau maakt. Een regiobeeld vormt een feitelijke basis op grond waarvan gerichte programma’s of projecten kunnen worden gestart’, vervolgt ze.
Momentopnamen
De twee onderzoekers noemen de regiobeelden statisch. ‘Het zijn een momentopnamen. Het is niet zo dat je een regiobeeld elk kwartaal met een muisklik kunt vernieuwen. De betrokken partijen hebben hun beschikbare informatie over de regionale ontwikkeling van onder meer de zorgvraag en het zorgaanbod op een rij gezet. In de nabije toekomst komt er wellicht een meer interactieve database die het mogelijk maakt het beeld periodiek te actualiseren. Dat is nog toekomstmuziek’, aldus Linda Blokzijl.
Twee niveaus
Van Zijp: ‘Voor ons is het een eyeopener dat er regiobeelden op twee niveaus zijn. Het ene niveau is dat van de professionals die voor het vernieuwen van het zorgaanbod voor een bepaalde doelgroep een feitelijke onderbouwing zoeken en kijken waar beter kan worden samengewerkt. Daarnaast bestaat het regiobeeld op het niveau van het zorgkantoor, waar bestuurlijke partijen elkaar hebben opgezocht. Professionals en bestuurders weten lang niet altijd van elkaars regiobeelden. Het zou goed zijn als zij zich meer met elkaar verbinden, dat vraagt meer aandacht. Ons advies is dan ook: informeer elkaar waar je mee bezig bent. Maar waarschijnlijk speelt de hectiek van de dag hen parten.’
Besef
Blokzijl noemt het positief om te zien wat er allemaal in het veld gebeurt. ‘Het besef is er dat iedereen elkaar nodig heeft om de complexiteit van de zorgvraag op te kunnen vangen en een oplossing te zoeken voor het capaciteitsvraagstuk. Daar is een feitelijke onderbouwing voor nodig. Neem bijvoorbeeld het onderwerp preventie. Als je daar als gemeente afspraken over maakt zal een ziekenhuis dat gaan merken. Daar moet je samen afspraken over maken.
Van Zijp: ‘Ik zie twee sturingsprincipes die beginnen te schuren: van meer marktwerking naar zoeken naar betere samenwerking.’ De onderzoekers schrijven dan ook in hun rapport: ‘Het is de kunst om de verschillende initiatieven met elkaar in contact te brengen, perspectieven te verbinden en te leren van elkaars ervaring.’
Paramedici
Van Zijp noemt het opstellen van een regiobeeld contextafhankelijk. ‘De context bepaalt waar begonnen wordt en met wie. We hebben gezien dat in een aantal regio’s de paramedici er nog niet zo bij betrokken zijn. Dat heeft onder andere te maken met de organisatiegraad van de eerste lijn. Laat zien wat je te bieden hebt en voor welke doelgroep of regionale opgave, is onze aanbeveling.’
Blokzijl benadrukt dat het belangrijk is dat betrokken partijen in elke regio de ruimte krijgen om op eigen wijze het maken van een regiobeeld op te pakken. ‘Er is geen blauwdruk.’ Haar advies: begin daar waar de energie zit, dan kom je samen steeds een stap verder. Dat is een belangrijke les. Het hoeft niet perfect te zijn. Soms stuiten partijen op bepaalde wet- en regelgeving die ze als belemmerend ervaren. Maar is dat een feitelijke of beleefde belemmering?’ Durf elkaar op een positieve manier aan te spreken en vraag of je kunt aansluiten. Neem jezelf en anderen serieus en gun elkaar wat.’
Regiotafel slim gebruikt
Soms is er al een bestaand platform, een regiotafel waar de betrokken partijen samen een regiobeeld hebben opgesteld. ‘Dat proces duurde iets langer, het is even zoeken naar alle data en de bronnen, maar er ligt dan wel een breed gedragen regiobeeld. De regiotafel is dan slim gebruikt op samen op te trekken’, aldus Van Zijp.
Links: MedischOndernemen, ‘Berenschot over regiobeelden: Dé regio bestaat niet’, 1 september 2020, BeBright: ‘Zorgverzekeraars stelden 30 regiobeelden op. Hoe nu verder?’ , 31 augustus 2020, Juiste Zorg op juiste Plek: ‘Rapport Stand van het land regiobeelden gepubliceerd’, 31 augustus 2020

Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Stress in de ban
25 jan 2019 5 minVoel jij je ook alsof je altijd te veel moet in te weinig tijd. Let op… als jij niet goed op jezelf past, dan loop…
Lees verder »
Wanneer je functioneringsgesprekken beter aan een ander kunt overlaten..
25 jan 2019 2 minAls de onderstaande beweringen op jou van toepassing zijn, kan je beter géén functioneringsgesprek houden. Je kan…
Lees verder »
Samenwerken met waarde voor de patiënt, samenwerkingspartners én je praktijk
24 jan 2019 1 minDe gezondheidszorgmarkt in Nederland verandert. Er moet patiëntgericht worden gewerkt en zoveel mogelijk ‘op de…
Lees verder »
Innoveren is vooral implementeren
21 jan 2019 2 minEen van de hulpmiddelen om te zorgen dat de beschikbare kennis en vaardigheden van medewerkers in een praktijk…
Lees verder »
Leiderschapscoach Marloes den Heijer vertelt
21 jan 2019 3 minMarloes den Heijer is leiderschapscoach voor tandartsen. Met vraagstukken op gebied van teams, communicatie en…
Lees verder »
Huisarts Klompmaker: 'Een goede praktijkopvolger vinden valt niet mee'
18 jan 2019 5 minEens komt het moment dat je de stethoscoop aan de wilgen wilt hangen. Maar hoe vind je een geschikte…
Lees verder »
Tandarts wordt steeds meer manager
17 jan 2019 4 minWaar de tandarts voorheen een behandelend specialist was, wordt deze steeds meer geacht manager te zijn. Hoe kun…
Lees verder »
PM netwerk: salarisschalen 2018 en 2019
16 jan 2019 1 minVoor de kerst publiceerden wij de salarisschalen van KNMT. Een oplettende praktijkmanager wees ons er op dat deze…
Lees verder »
Reactie toevoegen