Huisarts Marlies Wiegand over coronastress: ‘Spreekuur van onze praktijkondersteuner GGZ zit bomvol’

‘Na corona moeten we met vooral ouderen een inhaalslag maken’

‘Ik heb relatief veel ouderen in mijn praktijk, vijftien procent van mijn patiënten is ouder dan 75 jaar. Zij durven de praktijk niet te bellen, ze willen je niet belasten en komen dus ook niet op controle voor hun diabetes of bloeddruk. Ik heb een uitdraai gemaakt en samen met mijn assistentes en praktijkondersteuners bellen we hen allemaal op. Ik noem dat 'sociale corona'. We hebben een lijst met standaardvragen: hebben ze eten in huis, halen ze zelf boodschappen of doet iemand dat voor ze, bewegen ze elke dag voldoende en hebben ze sociale contacten. Bij enige twijfel nodigen we ze dan toch uit om op consult te komen’, vervolgt Wiegand.

‘Ik zie de laatste tijd veel valpartijen met wonden als gevolg, omdat oudere mensen niet meer voldoende bewegen. Ik adviseer hen om gezond te eten en elke dag te wandelen. Ik informeer ook hoe het staat met hun contacten. Als ik vermoed dat er sprake is van eenzaamheid, schakel ik via het sociale dorpsteam bijvoorbeeld een buddy in die regelmatig langsgaat. Ik vertel mensen dat ze iemand op bezoek mogen hebben, maar dan liefst steeds dezelfde persoon en dat afstand houden heel belangrijk is. Ik verwacht dat we na corona nog een paar jaar een inhaalslag moeten maken als het om deze groep oudere patiënten gaat.’

‘Ouderen naar priklocatie laten komen is onbegrijpelijke keuze’

Dan is er nog iets anders: vorige week is bekend gemaakt dat 75-plussers zelf naar de priklocatie moeten komen. ‘Ik vind dit onbegrijpelijk en een slechte keuze. Ik maak me hier bozer om dan om het feit dat de huisartsen later aan de beurt zijn om te worden gevaccineerd. Het gaat hier om een groep mensen die al elf maanden binnen zit en hoogstens naar buiten gaat voor een klein wandelingetje of een boodschap. Die mensen moeten nu in hun auto stappen, de bus of een taxi nemen, als ze zich dat kunnen veroorloven. Moet je je voorstellen, een echtpaar dat weer in hun auto stapt nadat ze maanden niet gereden hebben! Ik vind dat we hen juist vanwege de dreiging van de Engelse variant niet in onveilige situaties moeten brengen'.

'We moeten juist extra voorzichtig zijn. Ik denk dat de meeste ouderen het wel zullen doen, ze voelen zich moreel verplicht. Waarom zetten ze geen mobiele teams op en is er geen logistiek manager die dit landelijk snel regelt?’  Dat huisartsen later gevaccineerd gaan worden, stoort haar ook, maar minder. ‘Ik spring vooral voor mijn oudere patiënten in de bres.’

‘Emotionele belasting in thuiszorg en verpleeghuizen is groot’

Is het werk nu emotioneel zwaar? ‘Soms wel. Ik vind het heel moeilijk dat iemand vanwege corona niet naar de begrafenis van een dierbare kan. Of dat er niet goed afscheid kan worden genomen.’ Wiegand noemt ook de emotioneel zware belasting voor zorgmedewerkers in de thuiszorg en verpleeghuizen. ‘De druk op de zorg is momenteel heel hoog. Het doet natuurlijk wat met je als er op een afdeling negen van de twaalf mensen overlijden.’

‘Spreekuur praktijkondersteuner zit bomvol’

Dat steeds meer mensen de coronacrisis, de gevolgen daarvan en de beperkende maatregelen om de uitbraak in te dammen, niet meer goed trekken, ziet de huisarts ook in haar praktijk. ‘Het spreekuur van onze praktijkondersteuner GGZ zit bomvol. Mensen hebben stress of zorgen omdat ze hun baan kwijt zijn, noem maar op. Ik ben een inzamelingsactie begonnen voor een jong stel dat allebei hun baan kwijt is en van wie de vrouw zwanger is. Ze kunnen geen spullen aanschaffen voor hun baby.’

‘Ik ben nu vooral bang dat ik patiënten besmet’

Bang om zelf besmet te raken, is ze minder dan tijdens de eerste golf. ‘Ik ben nu vooral bang dat ik patiënten besmet. Het lukt niet altijd, en dat weten collega’s ook, om volledig beschermd bij een patiënt te zijn. Ik kom ook in het asielzoekerscentrum en daar zijn assistentes en verpleegkundigen ziek geworden, nadat we samen contact hadden met een naar achteraf bleek besmette patiënt. Ik niet, en dat voelt alsof je de dans ontsprongen bent. Ik denk dat het dragen van een mondkapje, dat ik de hele dag doe, mijn redding is geweest.’

‘Bij ons komt er na corona geen lucht’

Wiegand verwacht dat ook als deze coronacrisis voorbij is er nog een drukke tijd aanbreekt voor de huisartsen. ‘Dan gaat iedereen ons bellen. Bij ons komt er geen lucht. Dan willen we graag alle “gemiste diagnoses” zo snel mogelijk in beeld hebben. Maar dan kunnen we hopelijk wel weer ontspannen door in onze vrije tijd uit eten of naar de film te gaan. Dus de werkdruk zal alweer anders en hopelijk minder zijn.’

Links:

• Huisartsenpraktijk De Kaapsche Poort
• Medisch Ondernemen: 'Huisarts Toosje Valkenburg: 'Druk ok thuiszorg is ook dramatisch, maar dat hoor je weinig', 15 januari 2021
• RTL Nieuws, Huisartsen onder zware druk door corona: lange werkdagen, uitval en zelfs sluiting , 12 januari 2021