Waarom collega’s niet aardig tegen elkaar zijn
Experimenten
Doctoraalstudent Peter Belmi en de beroemde professor organisatiegedrag Jeffrey Pfeffer voerden vijf experimentele studies uit om te onderzoeken hoe mensen op gunsten reageren. In een onderzoek met 325 participanten werd een deel van deze participanten verteld dat een persoonlijke kennis hen mee uit eten zou nemen. Een ander deel werd verteld dat een collega hen mee uit eten neemt. De participanten die door een collega mee uit eten worden genomen voelden minder de neiging om iets aardigs terug te doen dan de participanten die door een persoonlijke kennis mee uit eten werden genomen.
In een ander experiment werd participanten verteld dat ze een lift van het vliegveld naar huis kregen van een vriend of van een collega. Als hen gevraagd werd of ze hetzelfde wilden doen voor hun kennis of collega, voelden respondenten die een lift kregen van een collega daar minder voor als hen verteld werd dat deze collega in de toekomst niet veel voor hen kon betekenen. Pfeffer: "Mensen moeten niet verwachten dat ze iets terugkrijgen, zeker niet in een organisatorische context."
Werkomgeving
Er is iets aan de werkomgeving dat ervoor zorgt – of dat zelfs beloont – dat mensen egoïstischer worden. De wetenschappers concluderen dat alleen denken aan de werkomgeving er al voor zorgt dat mensen meer gaan calculeren.
Organisatie toekomstgericht
Het is geen natuurlijk gedrag om je egoïstisch te gedragen. Uit een overweldigende hoeveelheid wetenschappelijk materiaal blijkt immers dat mensen juist geprogrammeerd zijn om gunsten te retourneren. Dat levert voordeel op. Maar op het werk is dat dus anders. Volgens Pfeffer zijn organisaties meer op de toekomst gericht. Organisaties benadrukken calculerend gedrag, eerder dan moraliteit en plichtsbesef. Werkgevers gaan calculerend om met hun personeel. Zijn ze productief genoeg? Moeten we mensen ontslaan om kosten te besparen? Medewerkers kopiëren dit calculerende gedrag.
Tactiek
De beste tactiek voor medewerkers is volgens Pfeffer om egoïstisch gedrag van collega's te verwachten. "Mensen moeten voor zichzelf zorgen. Niet verwachten dat iemand anders voor ze zorgt." Dat is volgens Pfeffer een deprimerende, maar onontkoombare, conclusie.

Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Hoe verminder je lichamelijke klachten bij zorgmedewerkers?
19 okt 2023 2 minVaststelling zorgbonus: Wat u moet weten over mogelijke terugbetalingen
16 okt 2023 4 minVVD steunt zzp-wet niet: ‘Als een kwart van de zzp’ers de zorg uitgaat, leidt dat tot grote problemen’
12 okt 2023 4 minDe Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (Wet VBAR) krijgt geen steun van de VVD,…
Een-op-een speedconsults bij Fysiopraktijk Anno Nu: ‘(Variabel) belonen: haken en ogen’
11 okt 2023 4 minDe afgelopen jaren was er veel discussie over de variabele beloning in de eerstelijns…
Fysiopraktijk Anno Nu op 18 november: Chantal Verspaille nodigt praktijkhouders uit voor een 'leerzame en leuke dag'
5 okt 2023 3 minChantal Verspaille, psychologe en dagvoorzitter vanuit Vlaanderen, kijkt al uit naar…
Michel Fortman (VvAA) over ziekteverzuim bij Fysiopraktijk Anno Nu: ‘Contact met werknemer tijdens het verzuim is essentieel’
3 okt 2023 5 minWat kun je het beste doen als een medewerker ziek is? Hoe kun je ziekteverzuim voorkomen?…
Erik van Dam (VvAA) over zzp’en en regeldruk na Rutte IV: ‘Unieke kans voor herbezinning’
28 sep 2023 6 minWelke beslissingen kan het demissionaire kabinet over de eerste lijn nog nemen, zoals over de…
InterShift en Agilio: Intelligente software die praktijkmanagers bij al hun taken ondersteunt
26 sep 2023 4 minInterShift, bij huisartsen bekend als de aanbieder van roostersoftware voor…
Reactie toevoegen