Dit voorjaar hebben de zorgverzekeraars hun gezamenlijke visie op een toekomstbestendige zorg vastgesteld. Deze visie is vastgelegd in de agenda Blijvend verzekerd van goede zorg, waarin de zorgverzekeraars ook hun ervaringen van de afgelopen maanden met de coronacrisis hebben meegenomen. Doorpakken De zorgverzekeraars schrijven dat ze nu willen doorpakken met vernieuwing en innovatie. Ze onderstrepen dat een snelle vernieuwing van de zorg (met de ervaringen uit de coronacrisis) slaagt als de verantwoordelijkheid bij de spelers blijft die dicht op de praktijk zitten; in plaats van een centrale sturing op landelijk niveau. Als zorgverzekeraars zien wij een nationale, regionale of lokale invalshoek in de eerste plaats als een kwestie van relevante schaalgrootte voor het oplossen van bepaalde vraagstukken.’ De coronacrisis heeft volgens de brancheorganisatie laten zien dat de landelijke, regionale en lokale afstemming niet goed af te bakenen is. Geen regionaal bestuur In de agenda staat verder dat het een kenmerk van het huidige zorgstelsel is dat dat de goede oplossingen - op welk relevant niveau dan ook - het resultaat zijn van de inzet van de betrokken partijen en niet van een directief of een regionaal bestuur dat in feite inbreuk pleegt op de huidige ruimte voor maatwerk. 'Wij begrijpen het ongeduld over het soms uitblijven van veranderingen in de organisatie van de zorg. De roep om ‘doorzettingsmacht’ is dan snel geboren en lijkt op het eerste gezicht een quick-fix te kunnen bieden.’ Centraal gestuurde regionale besluitvorming leidt volgens ZN tot verstarring en consolidatie van posities en kan de rechtsgelijkheid tussen verzekerden aantasten. Regionaal zorgaanbod ZN benadrukt wel het belang van een regionaal samenhangend zorgaanbod, omdat verzekerden geen last zouden moeten hebben op het snijvlak van voorzieningen of systemen. Deze samenhang is voor zorgverzekeraars een belangrijk thema en daarin willen ze ook zelf een actieve rol spelen. Marktwerking Minder marktwerking in de zorg, hoe ziet ZN dat? In een interview in NRC zegt directeur Dirk-Jan van den Berg desgevraagd dat de marktwerking in Nederland al zeer gereguleerd is. ‘Iedereen moet verzekerd zijn tegen vergelijkbare premies, ongeacht of ze misschien oud of ziek zijn. Marktwerking wordt ook geassocieerd met kapitalistische winsten. Maar zorgverzekeraars keren helemaal geen winst uit.’ Productieprikkels Van den Berg geeft aan dat zorgverzekeraars er open voor staan om productieprikkels anders te organiseren, zoals de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) wil. ‘Bijvoorbeeld rond thema’s als kwaliteit: doet een zorgverlener het goed, dan zit er een bepaalde bonus in – en zo niet, dan zit er een bepaalde malus in.’ Een nieuw financieringsmodel waarbij elke regio een budget krijgt dat onder zorgaanbieders moet worden verdeeld, wijst Van den Berg af. Hij begrijpt niet welk probleem daarmee wordt opgelost. ‘We vervallen in Nederland vaak in de roep om een andere structuur, maar ik kijk liever naar de inhoud van het vraagstuk. Hoe lokaler, hoe minder partijen het voor het zeggen hebben. Dan dreigt het spelelement uit het systeem te gaan. Wij willen geen concentratie van marktmacht.’ Links: ZN: 'Zorgverzekeraars presenteren visie op zorgstelsel en toekomstig beleid' , 14 september 2020 , ‘Blijvend verzekerd van goede zorg’, Zorgvisie: ‘ZN keert zich in visiedocument aan vooravond Prinsjesdag fel tegen regionalisering zorg’, 14 september 2020, NRC: ‘Marktwerking is in dit land erg gereguleerd’, 14 september 2020
