Nieuwe bekostiging huisartsenzorg heeft nog een lange weg te gaan

Inmiddels gaan er steeds meer stemmen op dat deze datum te snel komt en dat het voorstel van de NZa te vaag is en geen inzicht biedt in de effecten. Vooral het gebruiken van segment 1 als sluitpost stuit op veel weerstand van belangenorganisaties.

Het nieuwe bekostigingsmodel past in de het plan van de overheid om meer taken van de tweede lijn naar de eerstelijnszorg te halen en chronisch zieken langer in hun eigen omgeving te houden. De huisarts krijgt hierdoor meer taken en dit vraagt om een ander bekostigingsmodel. Dit nieuwe model gaat uit van drie segmenten;

Segment 1

Betreft zorgvragen en aandoeningen, waarvoor de huisarts doorgaans als eerste aanspreekpunt voor de patiënt en als poortwachter fungeert en die grotendeels binnen de huisartsenpraktijk gediagnosticeerd, behandeld en begeleid kunnen worden.

Segment 2

Is gericht op zorgvragen en aandoeningen waarvoor naast de huisartsenzorg ook andere disciplines betrokken zijn om een integrale behandeling te leveren.

Segment 3

Biedt ruimte aan zorgverzekeraars en zorgaanbieders om (belonings)afspraken te maken over de resultaten van de inzet in de twee andere segmenten en om vernieuwing te stimuleren. De domeinen waarop dergelijke afspraken betrekking moeten hebben zijn:

-          Doorverwijzen
-          Doelmatig voorschrijven
-          Diagnostiek
-          Service & bereikbaarheid
-          E-health

De vergoeding in segment 1 bestaat uit inschrijvingen en consulten. In het advies van de NZa wordt echter geadviseerd dat deze tarieven moeten kunnen dalen naarmate de opbrengsten uit segment 2 en 3 hoger worden in verhouding tot de kosten. Dit is tegen het zere been van de huisartsen. Zij menen dat op deze manier segment 1 een sluitpost gaat worden. Volgens de huisartsen is juist een stevige fundatie in de basisvoorziening huisartsenzorg essentieel voor de verdere taken in segment 2 en 3. Bovendien zou hieruit een verkeerde prikkel gaan voor huisartsen om initiatief te nemen in segment 2 en 3. Extra winst in deze twee segmenten zullen namelijk weer verloren gaan in segment 1.

Belangenorganisaties

De LHV kwam vrij snel na de publicatie van het rapport van de NZa met de volgende verklaring: “Het basisaanbod vormt zowel de kern als het overgrote deel van de huisartsgeneeskundige zorg en mag nooit een sluitpost zijn. In haar advies aan de minister doet de NZa expliciet de suggestie om groei in multidisciplinaire zorg (het zogenaamde segment 2, of S2) of het belonen van resultaten en het stimuleren van innovatie (S3) ten koste te laten gaan van het budget voor het basisaanbod (S1). Voor de LHV een onacceptabel uitgangspunt met mogelijk grote gevolgen voor patiënt en zorgverlener. Zonder een stevig en gegarandeerd basisaanbod is aanvullend en bijzonder aanbod helemaal niet mogelijk.”

In een brief aan het Bestuurlijk Overleg Eerste Lijn stellen brancheorganisaties LHV, InEen en het NHG bovendien: “Patiënten moeten kunnen rekenen op huisartsenzorg die op hun persoon is gericht, naar alle ziekten en aandoeningen kijkt en continuïteit garandeert. Als dit deel van de huisartsenzorg onder druk komt, dan verliest de patiënt met zijn steeds complexere problematiek de laatste generalist in de zorg.”

Consequenties

Een andere grote zorg is het ontbreken van een effectanalyse. Het is onduidelijk wat de voorgestelde maatregelen zullen betekenen en welke consequenties dat heeft voor huisartspraktijken. Dit is de brancheorganisaties een doorn in het oog. Zij wijzen er op dat deze uitwerkingen wel zijn afgesproken in het vorig jaar gesloten convenant.  De vreest bestaat dat artsen zich teveel moeten richten op de naderende systeemveranderingen en hun administratie. Hiervan zal de patiënt de dupe zijn concludeert het LHV. 

De NZa geeft zelf aan dat het tijdpad voor de invoering van de systeemwijzigingen per 1 januari 2015 “krap” is. De brancheorganisaties op hun beurt pleiten voor behoedzaamheid en zullen de planning somber inzien.