Een normale beloning voor fysiotherapie. En zet het cynisme aan de kant

‘Wantrouwen, cynisme, vijandschap maken meer kapot dan ons lief is. Het is van belang waakzaam te zijn.’ Dit tweette onlangs Hugo de Jonge, de bekende oud-minister van VWS. Diezelfde week werd ik gebeld door een adviseur van beroepsorganisatie KNGF. Hij vroeg me of ik een oplossing wist voor het wantrouwen en cynisme dat hij signaleerde binnen onze beroepsgroep. Via social media worden KNGF-medewerkers soms erg vervelend benaderd, schrijft fysiotherapeut Harry Geurkink.

In deze tijd van het jaar moeten de contracten met zorgverzekeraars weer getekend worden en ik begrijp dan ook het wantrouwen en cynisme van onder meer huisartsen en fysiotherapeuten. Het KNGF schreef bijvoorbeeld vorig jaar: ‘Ook Zorgverzekeraars Nederland roepen we op om met ons te overleggen over structurele oplossingen voor de benarde positie van fysiotherapeuten. Daarbij zoeken we overigens ook actief de samenwerking op met andere partijen in de zorg, zodat ons standpunt kracht wordt bijgezet’. (‘Tariefsverhoging fysiotherapie: ‘we zijn er nog niet!’, 27 oktober 2022) Huisarts Vandaag publiceerde onlangs nog een artikel met als kop: ´Bevlogen huisartsen positief gestemd over de afloop rechtszaak tariefbeschikking 2023’. Er was een rechtszaak nodig om de overheid van het onrecht te overtuigen.

Slepende discussie over kostprijs

In de jaren 2019 en 2020 deden onderzoekers van Gupta een spraakmakend onderzoek naar de kosten binnen de fysiotherapie. Eerder, in 2015 was er al een praktijkkostenonderzoek over de huisartsenbranche verschenen. Ik neem u hier even mee met fysiotherapie als voorbeeld. De normatieve kostprijs lag in 2022 voor een normale zitting op 39,60 euro. Het probleem is: dit halen we in 2024 nog steeds niet! De normatieve kostprijs is de kostprijs met inachtneming van een fatsoenlijk loon, productiviteit en praktijkkosten – dus wat het tarief minimaal zou moeten zijn. De overheid en zorgverzekeraars zijn dus aan zet. In plaats daarvan publiceerde de overheid het eindrapport van Gupta Strategists - Kostenonderzoek paramedische zorg (2020) - met daarbij de opmerking dat de kosten niet te snel mochten stijgen!

Verantwoordelijkheid en betrouwbaarheid De taak van de overheid wordt mooi besproken in een artikel van MO Mondiaal Nieuws, een Belgisch Nederlands tijdschrift waarin vier mannen van de vier wereldgodsdiensten aan het woord komen over geld, winst en beleggen. Een gebrek aan verantwoordelijk handelen heeft in de filosofie verregaande gevolgen. Confucius meende al dat ‘integere mensen’ geplaatst moeten worden boven de onbetrouwbare. Jan Prij schrijft, in zijn boek ‘God en Geld’, een inspirerend, optimistisch pleidooi voor een nieuwe samenleving, waarin hermeneutiek een centrale rol dient te krijgen. Deze kunst van het overbrengen, vertalen en vertolken kan ons leiden naar een nieuwe, betere samenleving. Geert Reuten geeft in 'De kleine Marx' mooie inzichten over geld en overheid. ‘Geld als waardering blijft ongrijpbaar', schrijft hij. Boven alles moet de overheid ook zijn verantwoordelijkheid en plicht nakomen en betrouwbaar zijn.

Waardering is niet ongrijpbaar

Gelukkig is de waardering voor een fysiotherapiezitting niet meer ongrijpbaar en berekend in kostenonderzoek. Ons verdienmodel zit in noeste arbeid. We hebben het tekort aan tarief lang weten te compenseren door wat Geert Reuten omschrijft als ‘de duur van de arbeidsdag’. Hoe langer we werken hoe meer omzet (de exploitatiegraad). We reduceren verder onze kosten door een waardeloos pensioen, de onmogelijkheid om als werkgever bij dit tarief fatsoenlijk de cursusdagen door te betalen en tot een goede CAO te komen voor je medewerkers (zie mijn blog: ‘Laten we stoppen als professionals een bijrol te spelen in de zorg’, 4 september 2023). Terwijl een onafhankelijk integer instituut als al lang vastgesteld heeft wat het tarief zou moeten zijn. Zie hier de voedingsbodem voor cynisme, wantrouwen en vijandschap. In het tv-programma ‘Sander versus de socials’ van maandag 13 november bleek weer hoe een dergelijke voedingsbodem op de sociale media kan ontaarden, zoals ook gebeurde bij de KNGF-adviseur die mij belde.

Zet het cynisme aan de kant

Alle mislukte pogingen uit het verleden ten spijt is er in mijn ogen een oplossing te vinden. Dit begint met het verlaten van onze eigen overtuigingssysteem als beroepsgroep dat we slachtoffer zijn van alles wat om ons heen gebeurt. ‘Hou vast wat voor jou werkt en laat de rest aan zichzelf over’, schrijft de coach waar ik graag mee overleg. Geert Reuten spreekt van ‘een werkelijke beweging’ die de huidige toestand opheft. De kracht om zelf te manifesteren zelfs samen met zorgverzekeraars, is groter dan onze beroepsgroep vaak denkt. Het cynisme, wantrouwen en vijandschap aan de kant zetten is een eerste stap.

Congres over betere tarieven

Vanuit verbondenheid ga ik op 25 januari met een mooi team een congres over betere tarieven organiseren en nodig u uit mee te doen. Zoals Jan Prij schrijft is de kunst van het overbrengen essentieel: vertalen en vertolken van dat wat er nu is. Op mijn vraag aan het KNGF-SKF of er een structureel driejarenplan ligt om te komen tot het best mogelijke tarief, krijg ik een ontkennend antwoord. Dit meerjarenplan moet er in januari 2024 op dit congres direct komen. Niet vechten tegen, maar komen tot een structureel goed plan voor een normaal tarief. We zijn een beroepsgroep met zeer gepassioneerde mensen: laten we gaan staan voor ons mooie beroep en er een normale beloning aan koppelen.

Harry Geurkink is te bereiken op hargeurkink@gmail.com.

Meer lezen:

• KNGF, Tariefsverhoging fysiotherapie: ‘we zijn er nog niet!’, 27 oktober 2022
• Huisarts Vandaag, Bevlogen huisartsen positief gestemd over de afloop rechtszaak tariefbeschikking 2023, 30 oktober 2023
• Gupta Strategists, Kostenonderzoek paramedische zorg, 2020
• MO Mondiaal Nieuws
• Harry Geurkink, ‘Laten we stoppen als professionals een bijrol te spelen in de zorg’, 4 september 2023
• VPRO, ‘Sander versus de socials’, oktober-november 2023