‘De corona-epidemie betekende voor de gezondheidscentra in De Bilt een logistieke uitdaging’, vertelt Toosje Valkenburg. ‘De vraag was hoe we de praktijken en apotheken toegankelijk konden houden en zowel patiënten als artsen veiligheid bieden. De paramedici zijn thuis gaan werken, fysiotherapeuten deden veel met beeldbellen. De huisartsenpraktijken bleven open en het was een enorme logistieke uitdaging om die toegankelijk te houden.’ Tekort aan webcams Huisartsen hadden een tekort aan webcams, wat snel overstappen op beeldbellen bemoeilijkte. ‘De praktijkondersteuners GGZ zijn het eerst aangesloten op beeldbellen. Huisartsen gingen meer gewoon bellen en pasten de logistiek aan met verspringende spreekuren en door patiënten steeds vijf minuten later te laten komen. Bellen en mensen zien gingen we afwisselen. We hebben ook steeds geteld of er niet te veel mensen in de wachtkamer zaten.’ ‘Aparte coronapraktijk’ Samen met andere huisartsenpraktijken organiseerden de gezondheidscentra in Bilthoven in maart een aparte ‘coronapraktijk’. ‘Daarvoor kozen we één locatie voor mensen met luchtwegklachten als een soort covid-praktijk. We hebben daarvoor een praktijk met wisseldiensten opgezet in een leegstaande tandartspraktijk. Daarnaast bleven huisartsen mensen thuis bezoeken. Er was in die tijd landelijk een enorme heisa over alle beschermende materialen. We konden alle patiënten die zich meldden goed opvangen.’ Coronatientje De omzet van huisartsen daalde wel, vertelt Valkenburg. ‘Bij de huisartsen was recent een nieuwe financieringsvorm ingevoerd, waarbij de consulten op tijd worden betaald, namelijk korter dan 5 minuten, 5 en 20 minuten, langer dan 20 minuten. Huisartsen moesten hierdoor meer opletten, het was heel anders werken. Iedereen raakte vermoeid, omdat de oude routines wegvielen. Er was wel een omzetdaling, maar naast de wisselende financiering en abonnementstarieven kwam er al snel het coronatientje om de organisatiekosten op te vangen.’ De toeloop aan patiënten trok in mei alweer aan, herinnert Valkenburg zich. ‘Als je eenmaal hebt geregeld hoe je consulten kunt doen, kon er ineens heel veel. Terwijl er in ziekenhuizen een piek plaatsvindt, betekent dat een huisartsenpraktijk iets drukker is. Als het weer drukker is kun je het door alternatieve consultvoering wel weer opvangen. Door de genoemde aanpassingen in de organisatie lukte het ons de omzet op peil te houden, als je het vanuit ondernemingsoogpunt bekijkt. Ook vanwege het coronatientje.’ Valkenburg denkt dat de werkwijze in huisartsen bij de gezondheidscentra na coronacrisis blijvend veranderd is. ‘Bij ons is veranderd dat iedereen zich veel bewuster is van de meervoudigheid van de hulpverlening. Je hoeft niet alles te zien en iedereen langs te laten komen. De hulpverlening moest al langer flexibeler worden, dat heeft wel een vlucht genomen. Tegelijk is de verleiding er om terug te veren.’ Hoe kijkt u naar de coronacrisis vanuit de agenda van actiegroep ‘Het roer moet om’, die ijvert voor onder meer vermindering van de regeldruk? ‘We hebben gepleit voor inhoudelijke samenwerking en samenhangende zorg. Rutte werd in het begin van de crisis, ook in de persconferenties, steeds geflankeerd door artsen en niet door zorgverzekeraars. Iedereen was heel goed in staat de inhoud centraal te stellen, de financiering te laten volgen. Er is veel samengewerkt, omdat het gewoon moest.’ ‘Ik dacht: “Zie je, als het beleid over de inhoud gaat kun je heel veel regels wel even opzijschuiven om het goede te doen”. Mensen moeten zich nog steeds wel verantwoorden, maar we kunnen dan beter duidelijk krijgen wat er nodig is. Ik vond dat wel verheugend, dat iedereen het eigen belang wat opzijschuift.’ Wat zijn uw belangrijkste lessen? ‘Ik begreep dat er in het begin gefocust moest worden op de IC-capaciteit. Het verbaasde me wel dat we niet eerder in staat waren de zorg te normaliseren. De enorme afschaling van reguliere zorg in ziekenhuizen moeten we niet nog een keer zo doen. Ik vind dat je de zorg voor corona moet normaliseren, binnen het aanbod dat er normaal is. Mensen moesten wachten op vervolgbehandelingen, er was veel onzekerheid en dat is slecht voor de gezondheid.’ ‘Samenwerken werkt beter. De corona-app van het OLVG hebben we hier ook getest. Bij het UMCU is daarvoor een callcentrum ingericht. Als mensen hun klachten in de app invoerden kwam daaruit of ze contact moesten opnemen met de huisarts. Dat was een mooi gedeeld project van de eerste en tweede lijn.’ Bent u beter voorbereid op een tweede golf? ‘We zijn meer in gesprek met elkaar. We hebben bijvoorbeeld voor de griepprik besloten om die samen te doen, waarbij we een praktijkruimte inrichten. Ik hoop dat we niet in een crisisstand blijven. Het gaat erom dat we het nu veilig organiseren in de lokale omgeving. Ondernemen gaat in mijn ogen niet over concurreren, maar om samenwerken.’ Link: Gezondheidscentra De Bilt
